Άρθρα

Τρίτη αξιολόγηση και φαρμακερή;

Η πολιτική αφήγηση της κυβέρνησης για έξοδο της χώρας από τη μέγγενη των μνημονίων, άρχισε να ξεδιπλώνεται πριν λίγες εβδομάδες με την επιτάχυνση των διαδικασιών επιστροφής στις αγορές μέσω της γνωστής έκδοση πενταετούς ομολόγου.

 

Γράφτηκαν και ακούστηκαν πολλά για το αν ήταν επιτυχημένη ή όχι η έκδοση σε σχέση με το επιτόκιο που πέτυχε στην παρούσα χρονική συγκυρία η κυβέρνηση, συγκρινόμενο με το επιτόκιο που είχε πετύχει η κυβέρνηση Σαμαρά. Η συζήτηση για το ζήτημα αυτό έχει την αξία της αλλά δεν εστιάζει σε αυτό που κατά την άποψή μου είναι σημαντικότερο:

 

Μπήκαμε σε νέα εποχή μετά την έξοδο στις αγορές; Και αν ναι τι χαρακτηριστικά έχει αυτή;

 

Πιστεύω πως αδιαμφισβήτητα η χώρα με την έξοδο στις αγορές κάνει ένα βήμα προς την απεξάρτησή της από τον έλεγχο των δανειστών. Μόνο που το συγκεκριμένο βήμα προσθέτει επιπλέον υποχρεώσεις και δυσκολίες τόσο για  την κυβέρνηση όσο και για τη χώρα.

 

Αυτό εν μέρει είναι αναμενόμενο καθώς σε αυτή τη μεταβατική περίοδο που χρωστάμε και στις δύο κατηγορίες δανειστών – τους επίσημους (official sector) δηλαδή τις κυβερνήσεις και τους διεθνείς οργανισμούς και τους ιδιώτες (private sector), τις αγορές – θα πρέπει να τηρούμε τις υποχρεώσεις μας για να ικανοποιούμε και τις δύο πλευρές.

 

Όμως είναι και εν μέρει αχρείαστο καθώς η σπουδή της κυβέρνησης να κερδίσει επικοινωνιακούς πόντους στο εσωτερικό την οδήγησε σε βεβιασμένη έξοδο και συνεπώς έχει θέσει τη χώρα υπό την πίεση των επιτοκίων των ομολόγων στις αγορές.

 

Τι παρακολουθούν σήμερα οι αγορές που σημειωτέον έχουν οδηγήσει σε μικρή αύξηση τα επιτόκιο τις τελευταίες ημέρες; Τη σπουδή της κυβέρνησης να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις τις σε σχέση με την τρέχουσα, τρίτη αξιολόγηση αλλά και την κάθε αξιολόγηση που θα έχουμε μπροστά μας.

 

Η πορεία υλοποίησης των προαπαιτούμενων συνεπώς, αποκτάει μια ακόμη σημαντικότερη αξία, καθώς η κυβέρνηση δεν έχει πια το περιθώριο να καθυστερεί, να διαπραγματεύεται ες αεί και να μην υλοποιεί τις υποσχέσεις της.

 

Επιπροσθέτως, αν η κυβέρνηση ολοκληρώσει γρήγορα τις αξιολογήσεις θα δημιουργήσει τη δυνατότητα πολλαπλών εκδόσεων ομολόγων στηρίζοντας πραγματικά τη δυνατότητα απεγκλωβισμού από τα μνημόνια, δημιουργώντας τον διάδρομο εξόδου από την κρίση.

 

Δεδομένων όλων αυτών έχει μεγάλη σημασία να δούμε σε τι στάδιο βρίσκεται η υλοποίηση των προαπαιτούμενων από την κυβέρνηση. Ξεκαθαρίζοντας βέβαια ότι χωρίς εσωτερική πληροφόρηση για το πόσο μακριά ή κοντά βρίσκεται στην ολοκλήρωση κάποια συγκεκριμένη δράση, είναι δύσκολο να εκτιμήσει κανείς απόλυτα την πρόοδο. Σε κάθε περίπτωση όμως, μπορούμε να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα.

 

Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου υπάρχουν 66 προαπαιτούμενα που πρέπει να ολοκληρωθούν για να κλείσει η Τρίτη αξιολόγηση. Αυτά σπάνε σε 28  τον Ιούνιο, 18 τον Ιούλιο, 4 τον Αύγουστο και 16 τον Σεπτέμβριο.

 

Τα προαπαιτούμενα του Ιουνίου δε φαίνεται να έχουν προχωρήσει όσο τουλάχιστον θα έπρεπε. Για παράδειγμα το κλείσιμο του ζητήματος των ΥΚΩ για τα προηγούμενα έτη ακόμη είναι υπό συζήτηση. Το συμβόλαιο απόδοσης του διοικητή της ΑΑΔΕ δε φαίνεται να έχει υπογραφεί καθώς δεν έχει δημοσιοποιηθεί. Η εκτέλεση της πρώτης άσκησης της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων στέφθηκε με απόλυτη αποτυχία, όπως πληροφορηθήκαμε όλοι. Δεν ακούσαμε για καμία αλλαγή στα επιδόματα ανθυγιεινής και βαριάς εργασίας σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό κανονισμό. Κάποιες καταργήσεις περιορισμών σύμφωνα με την εργαλειοθήκη του Ο.Ο.Σ.Α ψηφίστηκαν και συνεπώς υποθέτουμε πως η δράση ικανοποιήθηκε. Τέλος υπάρχουν μια σειρά από δράσεις εσωτερικής διοικητικής φύσης (πχ ολοκλήρωση μελέτης για τον εξορθολογισμό τον εκπαιδευτικών προνομίων και επιδομάτων) που δε μπορούμε να εκτιμήσουμε αν έχουν ολοκληρωθεί.

 

Συνολικά από τα 28 προαπαιτούμενα του Ιουνίου δε φαίνεται να έχουν ολοκληρωθεί περισσότερα από 5.

 

Παρόμοια είναι η εικόνα και για τον Ιούλιο. Δεν είδαμε νομοθεσία για τον εσωτερικό κανονισμό των ανεξάρτητων αρχών ούτε το στρατηγικό πλάνο της Ελληνικής Εταιρίας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ). Από την άλλη η περιβαλλοντική μελέτη για το Ελληνικό τέθηκε σε διαβούλευση αλλά και η ολοκλήρωση της διαδικασίας θα παραταθεί αλλά και τα επόμενα βήματα θα έχουν καθυστερήσεις λόγω και των γνωστών ενστάσεων για τα ανύπαρκτα δάση που ανακάλυψε το δασαρχείο Πειραιά. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναγνωρίσουμε μια πρωτόγνωρη σπουδή για να κινηθούν οι διαδικασίες.

 

Ο Αύγουστος έχει μόνο 4 προαπαιτούμενα, και είμαστε ακόμα στο μέσον του. Συνεπώς μπορούμε να έχουμε βάσιμες ελπίδες πως τουλάχιστον 2 ή 3 θα ολοκληρωθούν στην ώρα τους, όπως ο ορισμός των μελών του ΔΣ της ΕΕΣΠ, η εφαρμογή του clawback με τον συμψηφισμό των ποσών του 2013-2015 με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, ή την επιλογή του προτιμητέου αγοραστή για τη ΔΕΣΦΑ. Όμως σε ό,τι αφορά στην περιγραφή των θέσεων για την εφαρμογή του νέου σχεδίου κινητικότητας δεν τρέφουμε πολλές ελπίδες.

 

Όπως είναι εύλογο δεν έχει νόημα καν η εξέταση των θεμάτων του Σεπτεμβρίου. Θα είναι μάλλον μήνας διευθέτησης παλαιότερων εκκρεμοτήτων και όχι ολοκλήρωσης νέων. Αν βέβαια μείνει χρόνος από την άνοδο των κυβερνητικών κλιμακίων στη Θεσσαλονίκη στα πλαίσια της ΔΕΘ.

 

Η κυβέρνηση από την αρχή της θητείας της ακολουθεί ένα σταθερό μοτίβο: ασχολείται περισσότερο με την επικοινωνία και λιγότερο με την ουσία. Έως τώρα η εφαρμογή αυτής της τακτικής δεν την είχε διαψεύσει καθώς έχει καταφέρει να περάσει τη δική της αφήγηση για αυταπάτες και σκληρή διαπραγμάτευση αντί της πραγματικότητας που είχε να κάνει με ελλιπή προετοιμασία και συστηματική εξαπάτηση.

 

Τώρα όμως έχει έρθει η ώρα του λογαριασμού. Και ο μόνος δρόμος εξόδου από τα προβλήματά μας είναι η ταχύτατη ολοκλήρωση των αξιολογήσεων, η πολλαπλή έξοδος στις αγορές και η δημιουργία εθνικού σχεδίου ανάπτυξης που θα φέρει δουλειές. Δουλειές σε όλους μα πρώτα και κύρια στους νέους μας.

 

Γιατί εκτός των άμεσων προβλημάτων, η φυγή των νέων στο εξωτερικό προκαλεί εθνικούς υπαρξιακούς κινδύνους εξαιτίας της μείωσης  του πληθυσμού και της συνεπακόλουθης συρρίκνωσης ισχύος της χώρας μας.

 

Οι νέοι σήμερα, διψούν για ελευθερία κινήσεων, αξιοκρατία, και σεβασμό των κανόνων από όλους. Αντί για αυτό, η κυβέρνηση βαδίζοντας στα χνάρια των προηγούμενων φέρνει αδικαιολόγητους περιορισμούς, οικογενειοκρατία, κομματοκρατία και πελατειακό κράτος όπου τον πρώτο λόγο έχουν οι κολλητοί και οι «φίλοι».

 

Οι προκλήσεις, δυστυχώς, οκτώ έτη μέσα στην κρίση, είναι μπροστά μας. Και σε αυτές τις προκλήσεις καλούμαστε να δώσουμε απαντήσεις. Για το μέλλον των παιδιών μας και των επόμενων γενεών.