Άρθρα

Η ποδηγέτηση της τέταρτης εξουσίας – Άρθρο στην Καθημερινή

Άρθρο στην Καθημερινή

Ενώ η διαδικασία αδειοδότησης των καναλιών είναι πια στην τελική ευθεία, θα αναρωτηθεί κανείς ποιον ενδιαφέρει; Γιατί ασχολούμαστε με τη μέθοδο που θα ακολουθηθεί; Τι σημασία έχει για τη ζωή μας, ιδιαίτερα σε εποχές που η κρίση μας αναγκάζει όλους να επαναξιολογήσουμε τις προτεραιότητές μας;

Και όμως, η διαδικασία έχει πολύ μεγάλη σημασία για την ποιότητα της Δημοκρατίας μας. Η μη θεσμική θωράκιση της χώρας γεννά τη διαφθορά της εκτελεστικής εξουσίας (κυβέρνηση) και κατ’ επέκταση της δημόσιας διοίκησης. Αυτή με τη σειρά της, συντηρεί την κακοδαιμονία του δημοσίου και τα δύο μαζί, μας οδήγησαν στη χρεοκοπία και την αδυναμία εξόδου από την κρίση.

Σύνταγμα και διάκριση εξουσιών που συνιστούν απαραίτητη προϋπόθεση οικοδόμησης μιας σύγχρονης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, παρουσιάζουν αδυναμίες. Κατά την άποψή μου, μόνο ένα Προεδρικό σύστημα μπορεί να δώσει μακροχρόνια λύση σε αυτό το πρόβλημα. Ζητούμενο σε κάθε περίπτωση είναι η μείωση των εξουσιών της εκτελεστικής εξουσίας.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ωστόσο κινείται στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Αν με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, τα ΜΜΕ λειτουργούσαν ανεξέλεγκτα, η σημερινή κυβέρνηση προσπαθεί να υποτάξει τα ΜΜΕ στον εκάστοτε Πρωθυπουργό. Ήδη de jure, νομοθετική και εκτελεστική εξουσία υπόκεινται στην εξουσία του και de facto το ίδιο ισχύει και με τη δικαστική. Αν σε αυτές προστεθεί και η «τέταρτη» εξουσία, τότε χάνεται κάθε ελπίδα εκσυγχρονισμού και θεσμικής ανασυγκρότησης της χώρας.

Στοιχειοθετείται όμως, πράγματι, προσπάθεια ποδηγέτησης των ΜΜΕ με τις νέες διαδικασίες; Αδιαμφισβήτητα ναι. Ο κύριος μηχανισμός είναι μέσω του ορισμού του αριθμού των αδειών από τη Βουλή.

Η κυβέρνηση μετέτρεψε ένα τεχνικό ζήτημα – πόσες άδειες χωράει οικονομικά η αγορά και τεχνικά το φάσμα συχνοτήτων – σε πολιτικό. Ο Υπουργός επικρατείας αρχικά και η Βουλή μετά την αρχική κατακραυγή, ορίστηκαν αρμόδιοι για τον ορισμό του αριθμού των αδειών.

Με αυτό τον τρόπο οι ιδιοκτήτες καναλιών θα είναι σε μόνιμο εκβιασμό. Aς υποθέσουμε ότι δημοπρατούνται τελικά οι 4 άδειες. Αυτό το γεγονός, ο αριθμός των καναλιών δηλαδή, είναι πολύ σημαντικό για το επιχειρησιακό πλάνο του μέσου. Με άλλα λόγια, από τη στιγμή που θα δοθούν οι άδειες, ο κάθε καναλάρχης θα έχει στα χέρια του επιχείρηση συγκεκριμένης αξίας, η βάση της οποίας είναι η διαφημιστική πίτα που θα μπορεί εύλογα να διεκδικήσει.

Από εκείνη τη στιγμή και μετά, αν για παράδειγμα δημοπρατηθούν άλλες 4 άδειες, η αξία της κάθε μιας από τις υπάρχουσες επιχειρήσεις θα μειωθεί στο μισό ή λίγο πάνω από αυτό, θα χάσουν δηλαδή τα ΜΜΕ μεγάλο μέρος της αξίας τους, με αντίστοιχη ζημιά για τους μετόχους τους. Συνεπώς, ο Πρωθυπουργός μπορεί μονίμως να εκβιάζει με νέες προκηρύξεις στο βαθμό που τα κανάλια δε «συμμορφώνονται προς τας υποδείξεις» του. Ο αριθμός των καναλιών μετατρέπεται σε όπλο μόνιμου εκβιασμού.

Με αυτόν τον τρόπο κάθε έννοια ανεξαρτησίας της δημοσιογραφίας, τουλάχιστον στα ηλεκτρονικά ΜΜΕ θα χαθεί και μαζί της κάθε έννοια πάταξης της διαφθοράς και της κακοδιοίκησης.

Η Δημοκρατική Ευθύνη από την πρώτη στιγμή έθεσε τη θεσμική θωράκιση της χώρας ως έναν από τους βασικούς πυλώνες για την ανασυγκρότησή της. Θεσμική θωράκιση που θα εξασφαλίζει τη διαφανή και προς όφελος των πολιτών διακυβέρνηση. Αυτή, η αποκομματικοποίηση της διοίκησης με το επιτελικό κράτος των 5000 υπαλλήλων, η ενδυνάμωση του κοινωνικού κράτους με τη εστίαση των πόρων εκεί που θα έχουν το μέγιστο αποτέλεσμα και η απελευθέρωση της παραγωγής πλούτου από τον ιδιωτικό τομέα με το ανελέητο κυνήγι στο γραφειοκρατία, είναι οι τέσσερις βάσεις εξόδου από το τέλμα.

Kαθεστωτικές κινήσεις άλωσης της δημοκρατίας μας, αυτής της κουτσουρεμένης έστω δημοκρατίας που ζούμε τις τελευταίες δεκαετίες, μας οδηγούν δεκαετίες πίσω και αν ευοδωθούν, δε θα είναι άσχετες με την υπανάπτυξη και την οπισθοδρόμηση που θα ζήσουμε τα επόμενα χρόνια.

Υπάρχει και άλλος δρόμος και η Δημοκρατική Ευθύνη θα παλέψει για αυτόν.