Άρθρο μου στην Καθημερινή της Κυριακής 18/06/2016:
Διάβασα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την πρόταση για μια ριζική Συνταγματική Αναθεώρηση που δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή την περασμένη εβδομάδα.
Η επιστημονική κατάρτιση αλλά και το πολιτικό αισθητήριο της συντακτικής ομάδας είναι φανερά και δημιουργούν την αίσθηση μίας ολοκληρωμένης μεταρρυθμιστικής πρότασης πάνω στο ζήτημα αυτό.
Ακόμη περισσότερο· οι διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες φαίνονται στον πολιτικό συμβιβασμό και στο επεξεργασμένο κείμενο που είναι υπόδειγμα του πώς η συναίνεση θα έπρεπε να λειτουργεί στην πράξη.
Η πρώτη σκέψη που κάνει κάποιος διαβάζοντάς την είναι πως απέχει πολύ από τα ελληνικά πολιτικά ήθη και συνεπώς δε θα έχει καμία τύχη.
Υπερβάλλω. Νομίζω πως η Συνταγματική Αναθεώρηση είναι πια κοινό αίτημα και έχω αρθρογραφήσει για αυτό. Βασικά προβλήματα – όπως η συστημική διαφθορά, ο μη σεβασμός στην ισχύ του νόμου, η έλλειψη συναίνεσης – απορρέουν από το γεγονός πως έχουμε ένα αναχρονιστικό, σε πολλά σημεία του, Σύνταγμα.
Θεωρώντας την Προεδρική Δημοκρατία ως το πολίτευμα που μπορεί να δώσει λύση στα βασικά θεσμικά μας ζητήματα και με δεδομένη την έλλειψη δυνατότητας αναθεώρησης των σχετικών με το πολίτευμα άρθρων, πιστεύω ότι η βέλτιστη λύση θα ήταν η εκλογή Πρωθυπουργού με εντολή σχηματισμού κυβέρνησης καθώς και Βουλής σε διαφορετικό χρόνο και με απλή αναλογική.
Σε αυτό το σημείο διαφέρουν οι απόψεις μου από εκείνες των συντακτών της πρότασης.
Ο καθαρός διαχωρισμός εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας θα είχε το πρόσθετο πλεονέκτημα πως θα απλοποιούσε τις σχετικές με την διάλυση της Βουλής προτάσεις, αφού η νομιμοποίηση της κυβέρνησης δε θα ήταν μέσω της δεδηλωμένης αλλά με την απευθείας εκλογή του Πρωθυπουργού.
Όμως πέρα από τις διαφορές, η πρόταση των έξι έχει θέσεις με τις οποίες θα έπρεπε να συμφωνήσει όλο το πολιτικό σύστημα.
Πρώτον, δε μπορεί κάποιος να μην συμφωνήσει πως ο Πρόεδρος πρέπει να εκλέγεται από ένα ευρύτερο της Βουλής εκλεκτορικό σώμα και πως θα πρέπει να διορίζει τους ανώτατους δικαστικούς καθώς και τους προέδρους των ανεξάρτητων αρχών. Έτσι θα υποβοηθά και θα στέργει στην εμπέδωση της ανεξαρτησίας τους από την εκτελεστική εξουσία, πράγμα που είναι βασικό ζητούμενο εμβάθυνσης της Δημοκρατίας στη χώρα μας.
Δεύτερον, η αντιστροφή της διαδικασίας προστασίας για Υπουργούς και Βουλευτές -κατά τις Βρετανικές συνήθειες- θα ισχυροποιήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς την εκτελεστική εξουσία.
Τρίτον, η ριζική αναδιάρθρωση της δικαιοσύνης με την εμπέδωση της ενιαίας δικαιοδοσίας θα οδηγήσει σε γρήγορες διαδικασίες -βασικό πρόβλημα της σημερινής πραγματικότητας. Η μεταρρύθμιση αυτή είναι ό,τι τολμηρότερο έχουμε δει στην πρόταση αυτή για το Σύνταγμα και θα οδηγούσε σε ανεξάρτητη και αποτελεσματική δικαστική εξουσία.
Τέλος, το ανώτατο δημοσιοϋπαλληλικό σώμα, ένα μεικτό σώμα από Δημοσίους Υπαλλήλους καθώς και ανθρώπους του ιδιωτικού τομέα, είναι μια ιδέα που υπάρχει σε πολλές άλλες χώρες και μπορεί να βοηθήσει στην αναγκαία χειραφέτηση του Δημοσίου Τομέα, ώστε να τον στρέψουμε συνειδητά στην κατεύθυνση της συνεχούς βελτίωσης υπηρεσιών.
Η Συνταγματική Αναθεώρηση έχει καθυστερήσει πολύ. Αποτελεί βασικό πυλώνα μιας νέας πολιτικής πλατφόρμας που η χώρα έχει ανάγκη. Συμπληρώνεται από τις ριζικές αλλαγές στο Δημόσιο, το νέο αναπτυξιακό μοντέλο, την εμβάθυνση της αποτελεσματικότητας του κοινωνικού κράτους, την ισχυροποίηση της παιδείας και του πολιτισμού μας αλλά και έναν νέο πατριωτισμό που είναι αναγκαίος για να τα πετύχουμε όλα αυτά.
Έναν πατριωτισμό που αναδεικνύει τις δυνάμεις που έχει η χώρα αλλά αναγνωρίζει και τους πραγματικούς (ρεαλιστικούς) περιορισμούς που πρέπει να σεβαστούμε. Αυτό θα οδηγήσει νομοτελειακά στο να θέσουμε τη Δικαιοσύνη ως το κύριο ζητούμενο καθώς οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν θα είναι πάντα πολύ δύσκολες για ένα πολιτικό κατεστημένο εμποτισμένο με τον λαϊκισμό.
Αξίζει τον κόπο να ενώσουμε τις φωνές μας ανεξαρτήτως λοιπών πολιτικών αντιλήψεων για να στηρίξουμε τις συγκεκριμένες αλλά και άλλες ενδεχομένως θέσεις από το προτεινόμενο από τους έξι Σύνταγμα.
Αν τις πετύχουμε θα έχουμε υπηρετήσει τα πραγματικά συμφέροντα της χώρας.