Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι
Η ελληνική δημόσια διοίκηση νοσεί και χρειάζεται βαθιές τομές. Μόλις πριν 20 ημέρες η έκθεση της παγκόσμιας τράπεζας για την δικαιοσύνη κατέταξε τη χώρα μας τέταρτη χειρότερη χώρα του ΟΟΣΑ στην απονομή δικαιοσύνης. Με 400.000 υποθέσεις που εκκρεμούν, 1580 ημέρες κατά μέσο όρο για να μπορέσει να εκδικαστεί μια υπόθεση.
Τα κόμματα έχουν διαβρώσει τη δημόσια διοίκηση. Και εσείς συνεχίζετε τα ίδια και χειρότερα.
Ο κ. Κουτσούκος αναφέρθηκε στην επανάσταση του 1911 και στον Ελ. Βενιζέλο. Αν διαβάσουμε τις ομιλίες του Βενιζέλου από εκείνη την εποχή τα ίδια προβλήματα αναφέρονται και τότε.
Πρέπει επιτέλους να ολοκληρωθεί η επανάσταση του Βενιζέλου. Όχι κομματικές απολύσεις, όχι κομματικές προσλήψεις, όχι κομματικές διοικήσεις.
Οι φόροι δεν θα μικρύνουν όσο το δημόσιο κοστίζει ακριβά. Το δημόσιο δεν θα κοστίζει λιγότερο, ότι και να σας λένε οι μεταρρυθμιστές όσο τα «κομματόσκυλα» – κατά το κοινώς λεγόμενο – κάνουν «κουμάντο».
Το μέγεθος του Δημοσίου συντηρείται από τους κομματικούς στρατούς. Χρειαζόμαστε μεταρρύθμιση. Τι συνιστά μεταρρύθμιση. Θα πρέπει να απαντά στα προβλήματα με έναν ριζοσπαστικό και καινοτόμο τρόπο. Ιδιαίτερα όταν αυτά τα προβλήματα ταλανίζουν την χώρα μας για δεκαετίες.
Στην αιτιολογική περιγράφονται επίσης οι παθογένειες της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης σύμφωνα βέβαια με εκθέσεις του 1962 και 1964. Είναι λυπηρό βέβαια το ότι εξακολουθούν και είναι επίκαιρα κείμενα που γράφτηκαν 55 χρόνια πριν, αλλά όπως είδαμε το ίδιο ισχύει και για λόγους 105 ετών:
- Ασφυκτική παρουσία της πολιτικής ηγεσίας
- Αναξιοκρατία
- Συγκεντρωτισμός
- Γραφειοκρατία
- Απουσία διαχείρισης ανθρώπινων πόρων.
Δεν λύνετε τίποτα από αυτά. Φέρνετε ένα νομοσχέδιο που βάζετε πρώτον λογική επετηρίδας πέρα από κάθε έννοια αξιοκρατίας. Προσθέτετε δηλαδή αγκυλώσεις. Δεύτερον εισάγεται προβληματικά κριτήρια. Τρίτον το κάνετε αργά για να έχετε τον χρόνο να βάλετε τους δικούς σας ανθρώπους ώστε αυτές οι αγκυλώσεις να μην επιτρέπουν αυτοί οι άνθρωποι να φύγουν, ακόμα και όταν θα έχετε φύγει εσείς.
Ας δούμε και το μοναδικό σημείο που θέλετε να χαρακτηριστεί ως καινοτομία το Μητρώο των Επιτελικών Στελεχών. Έχει ένα κάποιο ενδιαφέρον ότι δημιουργείται μια δεξαμενή άντλησης ανθρώπων με υψηλά προσόντα και περιορίζεται θεωρητικά με τον τρόπο αυτό το περιθώριο λάθους.
Καλό θα ήταν βέβαια να δούμε σε ποια χώρα, που αλλού υπάρχει ένα μητρώο επιτελικών στελεχών. Τι σκοπούς εξυπηρετεί. Επίσης ποιο είναι το πρόβλημα το οποίο λύνει. Να μας εξηγήσει κάποιος ποιο ήταν το πρόβλημα που χωρίς το μητρώο των επιτελικών στελεχών δεν μπορούσαμε να λύσουμε.
Να βάλουμε προσόντα – ελάχιστα προσόντα – σε κάθε θέση ανάλογα, να γίνεται η επιλογή του προσώπου και να τοποθετείται στη θέση. Τι άλλο χρειάζεται; Μένει να δούμε πως αυτό θα εφαρμοστεί.
Κάπου εκεί εξαντλείται ο μεταρρυθμιστικός χαρακτήρας αυτού του νομοσχεδίου. Οι λοιπές διατάξεις μας επαναφέρουν στη γνωστή δοκιμασμένη συνταγή της επιστροφής στο παρελθόν.
Καταργήσατε το νόμο 4024/2011 και ξαναγυρίζετε στην επετηρίδα. Επαναφέρετε τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση, βαθμολογική εξέλιξη με τα χρόνια και τα τυπικά προσόντα και τίποτα άλλο.
Σύστημα αξιολόγησης πάλι στηριγμένο στα τυπικά προσόντα και σε γενικές έννοιες όπως αποτελεσματικότητα, υπηρεσιακές σχέσεις και συμπεριφορά. Καμία καινοτομία.
Τίποτα στο νομοσχέδιο που συζητάμε δεν υπονοεί καν ότι υπάρχει έστω και στις σκέψεις της κυβέρνησης ο συνδιασμός αποδοτικότητας και θέσης. Ο Υπουργός μας μίλησε βέβαια για την αναγκαιότητα οργανογραμμάτων. Δεν είδαμε όμως την αναγκαιότητα αυτή να μετουσιώνεται έστω σε μια καινοτομία. Τη δυνατότητα των γενικών γραμματέων να αλλάζουν τα οργανογράμματα εφόσον δεν προκαλούν πρόσθετο κόστος.
Αντίθετα έχουμε στο άρθρο 23 την εισαγωγή ενός νέου όρου: τις Ολομέλειες Διευθύνσεων και τμημάτων. Και αναρωτιέμαι αν έχετε δεσμευτεί για αποκομματικοποίηση και αποπολιτικοποίηση της δημόσιας διοίκησης; Αυτό το πετυχαίνετε; Βλέπουμε ουσιαστικά 5μελή και 15μελή σχολείων.
Και πάλι η αξιολόγηση δεν οδηγεί πουθενά. Τι γίνεται αν ένας υπάλληλος κριθεί ανεπαρκής; Ο προϊστάμενος προτείνει μέτρα βελτίωσης.
Εισάγετε τη δομημένη συνέντευξη στο άρθρο 29 και έχουμε τις επιφυλάξεις μας καθώς ο τρόπος εφαρμογής της από όλους μέχρι τώρα δεν ήταν σωστός. Και τα δείγματα γραφής της παρούσας κυβέρνησης δεν είναι ενθαρρυντικά.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι
Το πρόβλημα της Ελληνικής δημόσιας διοίκησης είναι πρώτα πρόβλημα οργάνωσης και θεσμών και όχι έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού. Έχουν γαλουχηθεί γενιές προϊσταμένων με ευθυνοφοβία απέναντι στον Υπουργό και ατολμία απέναντι στους υφισταμένους. Την ίδια ώρα που οι άνθρωποι στο δημόσιο αντιμετωπίζονται ως απλά εργατικά χέρια και τα προσόντα τους χρησιμεύουν μόνο για την περίοδο των κρίσεων ως τρόπος αύξησης των μορίων που θα πάρουν.
Σε όλες αυτές τις παθογένειες, δυστυχώς δεν βρίσκουμε απάντηση στο παρόν νομοσχέδιο.