Κατ’ αρχάς, κύριε Θεοχάρη, ας ξεκινήσουμε από το βασικό ερώτημα: Ποιο ήταν το κίνητρο που σας ώθησε να διεκδικήσετε τη θέση του Γενικού Γραμματέα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού;
Θα σας απαντήσω κι εγώ με ένα ερώτημα: Όταν διακρίνεις δυνατότητες που δεν αξιοποιούνται, όταν βλέπεις προοπτικές να γίνεις η δύναμη της αλλαγής και της προόδου, εν τέλει όταν συνειδητοποιείς ότι υπάρχει τρόπος να κάνεις τη διαφορά για δισεκατομμύρια ανθρώπους που ταξιδεύουν σε αυτό τον πλανήτη, έτσι ώστε να απολαμβάνουν περισσότερο την εμπειρία και ταυτόχρονα να επιβαρύνουν λιγότερο το φυσικό και ανθρώπινο οικοσύστημα των προορισμών, έχεις την επιλογή να μείνεις αμέτοχος; Εγώ πάντως όχι. Για αυτό όταν μου έγινε η τιμητική πρόταση από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη η μόνη δυνατή απάντηση για μένα ήταν η καταφατική.
Ποια είναι τα οφέλη που θα μπορούσαν να προκύψουν για την Ελλάδα εάν τελικά εκλεγείτε ΓΓ του UN Tourism;
Με έναν Έλληνα στη θέση του επικεφαλής σε έναν οργανισμό τόσο σημαντικό όσο ο UN Tourism, η Ελλάδα θα επιβεβαιώσει το status της, ακόμη πιο εμφατικά, ως μία πραγματική πρωταγωνίστρια. Αλλά το ζητούμενο για εμένα είναι να αναδείξω το ελληνικό στοιχείο σαν καταλύτη θετικής αλλαγής και προόδου για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, αποσκοπώντας στο γενικότερο και οικουμενικό όφελος. Ας μου επιτραπεί να αναφερθώ ξανά στη διαχείριση της πανδημίας, διότι πραγματικά τη θεωρώ σαν ένα ορόσημο. Θυμίζω ότι ανοίξαμε πρώτοι τον τουρισμό μας ύστερα από το ξέσπασμα της COVID-19, αναπτύσσοντας πρωτοποριακές και πρωτότυπες μεθόδους για τον έλεγχο και την υγειονομική ασφάλεια των επισκεπτών μας από το εξωτερικό. Η ελληνική μεθοδολογία «the Greek way», υιοθετήθηκε από την ΕΕ, ενώ αποσπάσαμε ενθουσιώδεις επαίνους και σημαντικές βραβεύσεις από τη διεθνή κοινότητα του τουριστικού κλάδου. Αν λοιπόν καταφέρω να μπολιάσω στον UN Tourism το ελληνικό πνεύμα, την εφευρετικότητα, το πάθος για την καινοτομία, μαζί με το φως της ευαισθησίας και της ανθρωπιάς, τότε ολόκληρος ο ΠΟΤ θα γυρίσει σελίδα, προς ένα ασύγκριτο καλύτερο μέλλον. Που θα έχει ελληνικό χρώμα, ελληνική υπογραφή -και ταυτόχρονα παγκόσμια.
Ποιο είναι το όραμά σας για την «αλλαγή σελίδας» στον ΠΟΤ;
Το όραμά μου είναι να φέρω τον UN Tourism στο προσκήνιο της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς, εκεί που οφείλει αλλά και εκεί όπου του αξίζει να είναι. Με το πρόγραμμά μου, φιλοδοξώ να ανοίξω τον Οργανισμό στον κόσμο, με περισσότερη διαφάνεια και αξιοκρατία. Φιλοδοξώ να στρέψω τον ΠΟΤ προς τη βιώσιμη ανάπτυξη και, σε στενή συνάφεια με αυτό, την εκτενή ψηφιοποίηση. Να μεγιστοποιήσω τις δυνατότητες στήριξης των εργαζομένων στον τουριστικό τομέα και να προωθήσω την επιμόρφωσή τους.
Ποιες είναι οι θεσμικές αλλαγές τις οποίες θα προωθήσετε στον ΠΟΤ;
Μπορώ να σας αναφέρω τους κύριους άξονες αυτού του προγράμματος: α) Ενότητα της κοινότητας του UN Tourism, αντί για διχασμό και τον κατακερματισμό. β) Προώθηση πρακτικών βιώσιμης ανάπτυξης και κυκλικής οικονομίας, με μια δέσμη δράσεων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της εξάντλησης των φυσικών πόρων, ιδιαίτερα σε πολυσύχναστους και δημοφιλείς προορισμούς. γ) Ψηφιοποίηση κατά στο μέγιστο δυνατόν. δ) Οικονομική και μορφωτική ενδυνάμωση των εργαζομένων στον τουριστικό κλάδο. ε) Δημιουργία νέων, ευέλικτων θεσμικών οργάνων, όπως πχ το Παγκόσμιο Ταμείο Ανθεκτικότητας του UN Tourism, για τη στήριξη ευάλωτων χωρών ή κοινοτήτων οι οποίες εξαρτώνται οικονομικά από τον τουρισμό, κατεξοχήν σε περιόδους κρίσεων. Στην ίδια λογική, εισηγούμαι την ίδρυση ενός Παγκόσμιου Κέντρου Δεδομένων για την Ανθεκτικότητα και Διαχείριση Κρίσεων στον Τουρισμό.
Ο υπερτουρισμός σε συγκεκριμένους προορισμούς, τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό είναι ένα φαινόμενο που τελευταία έχει πάρει διαστάσεις σοβαρού προβλήματος για τις τοπικές κοινωνίες. Το ίδιο ισχύει επίσης, γενικότερα, για την κλιματική αλλαγή σε σχέση με τον τουρισμό. Πώς σκέφτεστε να αντιμετωπίσετε τέτοιου είδους ζητήματα ως επικεφαλής του ΠΟΤ;
Η λύση που αναζητούμε για τον υπερτουρισμό δεν μπορεί παρά να είναι τμήμα του γενικότερου αναπροσανατολισμού του τουρισμού προς τις βιώσιμες, φιλικές προς το περιβάλλον, πρακτικές. Το στοίχημα για τον ΠΟΤ είναι το πώς θα υποδείξει, πώς θα «διδάξει» αν προτιμάτε, αυτές τις πρακτικές στον τουριστικό κλάδο και σε διεθνή κλίμακα. Πρακτικές οι οποίες, με τη συμβολή των νέων ψηφιακών μέσων όπως τα Big Data και η Τεχνητή Νοημοσύνη, θα εξορθολογίσουν τη ροή των τουριστών ανά προορισμό, αποτρέποντας το συνωστισμό, την υπερ-συγκέντρωση περισσότερων επισκεπτών από όσους αντέχει το εκάστοτε σημείο -ως φυσικό, οικιστικό, πολιτιστικό και, εν τέλει, ανθρώπινο περιβάλλον. Και για να μη μιλώ αφηρημένα, ας πάρουμε το παράδειγμα της Ελλάδας. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε προκειμένου να θωρακίσουμε, κατά το μέγιστο δυνατόν, τον τουριστικό κλάδο στην Ελλάδα, είναι να διευρύνουμε την αγορά μας. Τόσο χρονικά, όσο και γεωγραφικά. Πρέπει να προσελκύσουμε περισσότερους τουρίστες από διαφορετικά σημεία του πλανήτη.
Κατά τη δική σας εκτίμηση, ποιες είναι οι προοπτικές του Ελληνικού Τουρισμού για τη φετινή χρονιά;
Όλοι οι δείκτες -οι λελογισμένοι «οιωνοί»- αν προτιμάτε, δείχνουν ότι το 2025 θα κινηθούμε στο πολύ υψηλό επίπεδο της περασμένης χρονιάς. Τα τελευταία στοιχεία, πχ για τον Ιανουάριο, ήδη πιστοποιούν μια σημαντική αύξηση, της τάξης του 7,5-8% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρσι. Επίσης, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ούτε να υποτιμούμε ότι ο τουρισμός τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας βρίσκεται σε διαρκή άνοδο, η οποία οφείλεται σε μια συνολική, συντονισμένη και συστηματική προσπάθεια.
Συνέντευξη στον Ηλία Μπέλλου για την «Καθημερινή της Κυριακής» • 26.04.2025
